โรคมะเร็ง ภัยร้ายต่อสุขภาพและยังเป็นปัญหาสำคัญทางด้านสาธารณสุขของทุกประเทศทั่วโลก โดยเฉพาะประเทศไทยโรคมะเร็ง จัดเป็นสาเหตุหลักของการเสียชีวิตอันดับ 1 ของคนไทยมาอย่างยาวนานกว่า 20 ปี มะเร็งปอด ถือเป็นภัยร้านซ่อนเงียบที่อยู่ใกล้ตัว และยังถูกจัดเป็นหนึ่งในสาเหตุของการเสียชีวิตอันดับต้น ๆ ของประเทศไทย เป็นที่ทราบกันดีว่า ความเสี่ยงหลัก ๆ ของมะเร็งปอด คือ บุหรี่ ยิ่งเราสูบบุหรี่มากขึ้น โอกาสที่จะเป็นมะเร็งปอดร่วมกับอย่างอื่นด้วย เช่น หัวใจหลอดเลือด สมอง ก็เป็นได้มากขึ้น แต่หลัง ๆ เราก็จะเจอว่า คนที่ไม่ได้สูบบุหรี่เลย ก็มีโอกาสเป็นมะเร็งปอดได้เหมือนกัน มะเร็งแบ่งเป็น 4 ระยะด้วยกัน คือ ระยะ 1-2 ก้อนมะเร็งจะมีขนาดค่อนข้างเล็ก อาจจะมีการกระจายไปที่ต่อมน้ำเหลืองขั้วปอดบ้าง โอกาสที่คนไข้จะมีอาการจากก้อนมะเร็งนี้ยังมีน้อย ถ้าเราสามารถเจอคนไข้ในระยะที่ 1 โอกาสหายขาดสูงมากถึง 80% ขึ้นไป ถ้าเจอในระยะที่ 2 ก็จะค่อย ๆ ลดลงมา 60% ระยะที่ 3 เหลือ 30% แต่ถ้าเจอในระยะที่ 4 ซึ่งเป็นระยะอันตรายของมะเร็งปอดแล้ว เนื่องจากระยะแรก ๆ จะไม่ค่อยมีอาการบ่งบอก หลายคนก็เลยไม่ค่อยได้สังเกต
การตรวจคัดกรอง มะเร็งปอด สำคัญมาก
ส่วนใหญ่แล้ว คนไข้เกือบครึ่งจะเจอมะเร็งในระยะที่ 4 ทำให้โอกาสหายขาดน้อยมากหรือแทบไม่มีเลย การตรวจคัดกรองสุขภาพมีความสำคัญมาก ปัจจุบันการคัดกรองมะเร็งปอด เราแนะนำด้วยการทำ Low-dose CT (Low-dose Computed Tomography) คือ การทำเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ปอดแบบรังสีต่ำ การทำ Low-dose CT หนึ่งครั้งเทียบได้กับการเอกซเรย์ปอดประมาณสัก 10-20 ครั้ง แล้วแต่การเซ็ทของแต่ละโรงพยาบาลว่าเป็นอย่างไร ซึ่งการทำ Low-dose CT จะสร้างภาพสามมิติ ทำให้เราสามารถเห็นจุดในปอดได้เล็กมากเล็กขนาดประมาณ 1-3 มิลลิเมตรก็เริ่มเห็นได้แล้ว แต่ถ้าเทียบกับเอกซเรย์ปอดที่ทำๆกันอยู่นั้น จะเป็นการคัดกรองแบบหยาบ ๆ ก็จะเห็นก้อนได้อย่างเล็กที่สุด ประมาณสัก 1-2 เซนติเมตร เพราะฉะนั้นมันไม่ใช่การคัดกรองที่ดีที่สุด เพราะว่าระยะที่ดีที่สุดคือ เจอระยะแรก ๆ คือเจอตอนก้อนมะเร็งต่ำกว่า 1 เซนติเมตร และไม่มีการลุกลามไปที่ต่อมน้ำเหลืองหรือส่วนอื่น ๆ จะมีโอกาสหายได้มากถึง 92% ดังนั้นการตรวจคัดกรองจึงสำคัญมาก ๆ โดยเฉพาะกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูง
โอกาสในการหายจากมะเร็งปอด

สำหรับโอกาสในการหายจากโรคมะเร็ง หลัก ๆ ขึ้นอยู่กับว่า เราเจอมะเร็งในระยะที่เท่าไหร่ ถ้าเราเจอได้รวดเร็วมากขึ้น เราก็จะสามารถรักษาได้เร็วขึ้น ถ้าเราเจอคนไข้ในระยะที่ 1 ช่วงนี้ก็ดีที่สุด การรักษาก็จะง่าย ผ่าตัดอย่างเดียวก็เพียงพอ แต่ถ้าเกิดว่าไปเจอในระยะที่ 2-3 ก็อาจจะต้องเพิ่มการรักษาด้วยเคมีบำบัดหรือฉายแสง ในปัจจุบัน ถ้าเราคัดกรองเจอในขณะที่ก้อนมะเร็งยังเล็ก อยู่ในระยะที่ 1 หรือ 2 เราจะรักษาด้วยการผ่าตัดส่องกล้องมะเร็งปอด แต่ในบางกรณีที่เจอจุดเล็กมาก เช่น ถ้าเราเจอจุดขนาดประมาณ 7 มิล การที่จะทำการวินิจฉัยด้วยวิธีอื่นนั้นค่อนข้างยาก